Wechsler Çocuklar İçin Zekâ Ölçeği (Wisc-R)

Wisc-R Testi Nedir?

Wechsler Çocuklar İçin Zekâ Ölçeği (Wisc-R), uzmanlar tarafından yapılan araştırmalarda ve zekâ ölçümlerinde en sık kullanılan ve tercih edilen araçlardan biridir. WISC-R zekâyı ölçümlemede önemli bir değerlendirme aracıdır. Birçok alt testten oluşan Wisc-R testinin tercih edilmesine katkıda bulunan unsurlar arasında alt testlerinde farklı yetenek alanlarından örnekler bulundurması ve yorumlama/puanlama kriterlerinin belirginliği vardır. Bireysel olarak uygulanan bir testtir. Bu test, çocuğun genel bilgi düzeyini ve becerilerini ölçme amaçlı kullanılmaz. Belirli şartlar altında çocuğun performansını değerlendirmeyi amaçlamaktadır.

Wisc-R Testi Yaş Aralığı Nedir?

Wisc-R zekâ testi, 6-16 yaş aralığında bulunan çocuklarda uygulanmak için hazırlanmıştır. Test içerisindeki maddeler, yönergeler ve norm tabloları, 6-16 yaş arasındaki çocuklara uygun ve onların anlayacağı şekilde seçilmiştir. Bu nedenle bu yaş aralığı dışındaki yaş gruplarına Wisc-R uygularken daha temkinli olarak ve sadece genel bir bilgi edinmek amacıyla kullanılabilir.

Wisc-R Zekâ Testi Nasıl Uygulanır?

Testi uygulayan uzman, test talimatlarını büyük bir özenle aynen takip etmeli ve yerine getirmelidir. Wisc-R zekâ testinin geçerli olması buna bağlıdır. Test uygulayıcısı olan kişi, testin maddelerini ya da yönergelerini değiştiremez. Yönergede söylenenlerin dışında herhangi bir yardımda bulunamaz. Testin kriterlerini değiştirmek, test sonuçlarını önemli düzeyde etkileyecektir. Maddelere aynen uyulması gerektiği koşulu, testi uygularken katı ve net şekilde uygulamak anlamı taşımamaktadır. Maddeler doğal konuşma tonunda yöneltilmelidir. İyi bir test uygulayıcısı çocuğun ilgisini aktif tutmak, gereken yerlerde yardımda bulunmak, testler arası geçişleri kolaylaştırmak için gereken konuşmaları yapmaktadır.

Testi uygulamaya başlamadan önce çocuğu test ortamına alıştırmak ve onu rahatlatmak için çocukla test dışı konularla ilgili konuşmak yararlı olacaktır. Bu başlangıç konuşması genellikle 5-10 dakikayı geçmez ancak çocuğun yeterince rahatladığını görmeden teste başlanmamalıdır. Testi uygulayan kişinin panik bir halde olmaması ve rahat davranması çocuğun gerginliğini azaltmada oldukça önemlidir. Testi uygulayan kişi, çocuğun teste verdiği yanıtları beğenmediğini ya da yeterli olmadığını hissettirmemelidir.

Wisc-R Zekâ Testinin İçeriği Nedir?

Wisc-R sözel ve performans olmak üzere 2 kısımdan meydana gelmektedir. Bu test, 5 sözel ve 5 performans alt testinden oluşmaktadır. Ek olarak 2 adet yedek test de bulunmaktadır. Yedek testler, aksi bir durumda ya da belirsizlik halinde uygulamaya dahil edilir.

A. Sözel Testler:

Genel Bilgi, Benzerlikler, Aritmetik, Yargılama, Sözcük Dağarcığı, Sayı Dizisi (Yedek Test)

1. Genel Bilgi: Çocuğun yakın çevresinden, okulundan, kültürel ortamından ne kadar çok şey öğrenebildiğini yani çocuğun bilgi düzeyini gösteren alt testtir.

2. Benzerlikler: Çocuğun belirli nesneler ve olgular arasında benzerlik kurabilmesini, soyutlama ve genelleme yapabilme becerisini gösteren alt testtir.

3. Aritmetik: Çocuğun öğrenme becerisini, akıl yürütmeyi ve dikkatini bir probleme yönlendirebilmesini gösteren, süre tutularak yapılan alt testtir.

4. Sözcük Dağarcığı: Çocuğun bildiği kelime sayısını ve bildiği bu kelimeleri ifade etme yeteneğini gösteren alt testtir.

5. Yargılama: Çocuğun mantık yürütebilme kapasitesini, muhakeme, duygusal ve mantıksal yönden olgunluk derecesini gösteren alt testtir.

6. Sayı Dizisi: Çocuğun sözel ve işitsel uyaranları hatırlama becerisini (kısa süreli hafıza) ve dikkati gösteren alt testtir.

B. Performans Testleri:

Resim Tamamlama, Resim Düzenleme, Küplerle Desen, Parça Birleştirme, Şifre, Labirentler (Yedek Test)

1. Resim Tamamlama: Çocuğun görsel dikkatini ölçen ve nesnedeki eksik kalan kısmın söylenmesinin istendiği alt testtir. 

2. Resim Düzenleme: Çocuğun olayları bütünüyle değerlendirebilmesini, var olan olaylar arasında sebep-sonuç ilişkisinin kurabilmesini ve plan yapabilmesinin ölçen alt testtir.

3. Küplerle Desen: Çocuğun görsel motor koordinasyonu yani algıladığı görselleri harekete dönüştürerek sergilediği performansı ölçen alt testtir.

4. Parça Birleştirme: Çocuğun parça-bütün ilişkisini kavrama becerisini ölçen alt testtir.

5. Şifre: Çocuğun kısa süreli hafızasında tuttuğu bilgileri işleyebilmesini, yoğunlaşma becerisini ve psikomotor hızını ölçen alt testtir.

6. Labirentler: Çocuğun sorun çözme becerisini ve el göz koordinasyonunu ölçen alt testtir.

Wisc-R Zekâ Testinin Süresi

Testin uygulanması yaklaşık olarak 1 buçuk 2 saat arası sürmektedir. Bu süre çocuktan çocuğa ve testi uygulan kişinin tecrübesine göre değişiklik gösterebilir. Bütün testi tek bir seansta yapabilmek ve bitirebilmek için gerekli çaba sarf edilmelidir. Çocuğun o andaki durumuna bağlı olarak, tüm test tek seansta bitirilemezse,  en yakın tarih için tekrar test randevusu oluşturulmalıdır. Yeni randevu mümkünse ertesi güne ayarlanmalıdır. Eğer mümkün değilse en geç 1 hafta içerisinde test tamamlanmalıdır.

Wisc-R Zekâ Testi Uygulama Odası

Testin uygulanacağı oda, iyi havalandırılmış, aydınlık ve olabildiğinde gürültüden uzak olmalıdır. Kullanılacak materyal, çocuğun rahat hareket edebileceği ve test materyallerini rahatlıkla kullanabileceği şekilde düzenlenmelidir. Test odasında testi uygulayan kişi ve çocuktan başka kimsenin olmaması gerekir. Bir başkasının odada bulunması çocuğun bazı davranışlarını engelleyerek, testin sağlıklı bir sonuç vermemesine sebep olabilir. Nadir durumlarda odada başkasının bulunması gerekirse, bu kişi çocuğun arkasında oturmalı ve hiç konuşmamalıdır.

Wisc-R Zekâ Testini Kimler Uygulayabilir?

Bu test yalnızca eğitim alarak uygulayıcısı olan uzman kişiler tarafından yapılmalıdır. Uygulayıcı sertifikasına sahip olup olmadığı kontrol edilmelidir.

Wisc-R Test Materyalleri